Maryam Farahzadi, İranlı animasyonları olan film yapımcısı, Amerika’da yaşıyor. Onu diğerlerinden ayıran şey Hafız’ın şiirinden ilhamla “The Role of Each Fret” adlı kısa filminde minyatür sanatıyla animasyonu birleştirerek daha önce denenmemiş bir şeyi başarması. Klasik sanatların modern imkanlarla nasıl yeni açılımlar sunduğuna güzel bir örnek.

Öncelikle röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ediyorum. Sizi tanıyarak başlayalım.

Teklifiniz için teşekkür ederim. Ben Maryam Farahzadi , animasyon film ve karakter tasarımında bir çok ödül aldım. Lisans eğitimimi Tahran Üniversitesi’nde grafik dizayn bölümünde tamamladım. Sonrasında Amerika’ya göç ettim. Yüksek lisansımı, Rochester Teknoloji Enstitüsü’nde Güzel Sanatlar film ve animasyon alanında yaptım. Üç film yönettim. Filmlerim uluslararası bir çok film festivalinde başarılı oldu. Şimdi Los Angeles, Kaliforniya’da yaşıyorum. Bir daha ki kısa filmim üzerine çalışıyorum.

Sizi “ The Role of Each Fret” isimli animasyonunuzla tanıyor. Animasyon filminiz bir çok ödül kazandı. Modern animasyon teknikleriyle minyatür sanatını bir araya getirme fikri nasıl ortaya çıktı?,

“The Role of Each Fret” hikayesi İranlı meşhur şair Hafız’ın şiirine dayanıyor. Birbirine aşık bir çiftin bir araya gelmek için eski İran minyatürler içerisindeki doğa ve müzik figürlerinden yardım almasını anlatıyor. İran minyatürü bana ilham verdi. Ben de “ digital cut-out” tekniğini kullanarak bu ikisini bir araya getirmeye karar verdim. Kendisi akranım olan bir çok ressamdan,sanatçılardan film yapımcılarından bunun çok övgü aldım.
The Role of Each Fret, Los Angeles’da Farhang Film Festivali’nden birincilik ödülü, Roshd Uluslararası Film Festivali’nde ikincilik ödülü bunların dışında ulusal ve uluslararası festivalden dört tane daha ödül kazandı. 35’ten fazla ulusal ve uluslarası festivalde gösterildi. Yaptığım bu kısa film, akranım diğer sanatçıları etkileyerek benzer projeleri 2D animasyon ve minyatür kullanarak yaptıklarını görmekten çok dolayı gurur duyuyorum.

Klasik minyatür sanatı, modern sanata ve modern animasyon tekniklerine nasıl bir imkan sunuyor? Klasik minyatür sanatının modern animasyon için büyük bir potansiyel barındırdığına inanıyorum.Çünkü her minyatür bir çerçeve içerisinde film yapımcılarına ilham verecek kısa bir hikâye anlatıyor. Onlar aynı zamanda muhteşem, göz alıcı ve eşsiz gözüküyorlar. Diğer bugünler yapılan animasyonlardan çok farklı görünmesi rağmen filmim uluslararası birçok festivalden çok fazla olumlu geri dönüş aldı.

The Role of each Fret from Maryam farahzadi on Vimeo.

İnsanların tepkileri nasıl oldu minyatür sanatıyla animasyonu bir arada kullandığınız zaman. Özellikler çocukların, klasik minyatür sanatçılarının, Doğu’da ve Batı’daki izleyicilerin…

Daha önce bahsettiğim gibi filmimi izleyenlerin büyük çoğunluğu sevdiklerini söylediler. Olumlu tepkiler aldım. Bugün izlediğimiz filmlerden çok farklı olduğunu düşünüyorlar. Özellikle Batı’daki izleyiciler için bu sıra dışı bir şeydi. Bu sanatın içinden geldiği kültür hakkında daha fazla bilgi sahibi olmayı istiyorlar.

Neden minyatürle animasyonu bir araya getiren yeni projeler yapmadınız?

Minyatür sanatı kullanarak benzer projeler yapabilirim ama yeni bir şeyler kattığımdan emin olmalıyım. Başarılı bir fikri sürekli tekrarlayan birisi olmak istemem. Bir film yapımcısı olarak, kariyeriniz boyunca tekrara düşmekten kaçınmalısınız böyle yapmasanız sadece bir fikri sürekli tekrar ettiğiniz yönünde eleştiriler alırsınız tıpkı benim filmimden ilham alarak benzer projeler yapan sanatçılar ve film yapımcılar gibi. Ben onların bu fikri bir üst seviyeye çıkarmak yerine aynı fikri kopyaladıklarına inanıyorum.

Başka animasyon projelerinizde var çocuklar için. Biz bunlardan bahseder misiniz? Yeni bir proje var mı?
İki film daha yaptım. “Blue” ve “Golden Fish” adlı hem çocuklara hem yetişkinler için. Blue, farlılıkları bir rahatsızlıktan öte bir varlık olarak dahi görmeyen kabul etmeyen toplumsal bir algıyla mücadele ediyor. Amerika’ya film yapımcılığında ilerleme hayalinin peşinden gelen bir göçmen olarak kendi hikayemden yola çıktım.. Ne kadar yaşadıklarım Blue’yu etkilese de filmin verdiği mesajın özünü olarak benzer zorlukları yaşayanlarla ilişkilendirilebilir. Blue; kadınların, göçmenlerin, azınlıkların, farklı renkli insanların toplum tarafından dışlanmış, reddedilmiş insanların hikayesi olabilir.

Blue – Trailer from Maryam farahzadi on Vimeo.

Amacım daha geniş bir kitle ile empati kurabilmek için minimalistik karakter dizaynı ve hikayeleştirme yaklaşımını uygulamaktı. Film boyunca kullandığım renklerin sembolik anlamları var. Örneğin ; mavi renk ana karakterin depresif ruh halini, yeşil renk ise umudu ve gelişimi temsil ediyor. Bunun yanında 2D stilini ve beyaz kâğıt arka fonunu kullanarak karakterin gözünden onun dünyasını hissettirmeye çalıştım. Bundan dolayı basit ve donuk görünebilir. Bu film boyunca izleyici ile iletişime geçerek onları farklı açılardan filmin içine çekmeye çalıştım .

Film boyunca baskın metafor olarak renkleri kullandım. Blue farklılıkları kucaklamak anlamına geliyor. İzleyicilerin zihin dünyasında pozitif bir etki bırakmayı umuyor ve onları bu dünyayı daha arkadaşça bir yer haline getirmeye davet ediyorum. Blue, dünya çapında 30’dan fazla film festivalinde gösterildi. Coloroda ACT Human Right Film Festivali’nde jüri özel ödülü, 2018’de Amerikalı Kongre Üyesi Hank Johnson elinden CBCF ALC Film Festival’inde ödül aldım.

Goldfish from Maryam farahzadi on Vimeo.

Goldfish ise benim bitirme tezimdi. Filmi birkaç ay önce bitirdim. Filmimi film festivallerine göndermeye başladım birçok festivalden kabul aldı. Bu filmim de nasıl tepki alacağını görmek için sabırsızlanıyorum.

Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Çok hızlı yaşayan bir toplumda yaşıyoruz. Bu hız yüzünden bir çok insan geride kalıyor. Kısa filmlerin ve animasyonların yaşadığımız toplumda karşılaştığımız sorunlar için farkındalık yaratacağına çok güçlü bir şekilde inanıyorum. Kişisel tercih olarak animasyonla çalışmayı seçiyorum çünkü çok yönlü imkan sunuyor, verilmek istenen mesajı taşıma kabiliyeti çok yüksek ve canlı çekim filmlerde değiştiremediğiniz şeyleri değiştirebilme imkanı sağlıyor . Eğer bir film yapımcısı olmak istiyorsanız şunu aklınızda sürekli tutmanız gerek: Bu yol çok fazla sabır ve sevgi istiyor.